ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΒΙΟΠΟΛΙΤΙΚΗΣ

Αναζήτηση Παγκόσμιας Ηγεσίας
με Όραμα για την Βιώσιμη Ανάπτυξη

Athens Money Show

Athens Hilton, Κυριακή, 21 Ιανουαρίου 2007

Σημαίνουσες προσωπικότητες συμμετείχαν σε εκδήλωση της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής (Biopolitics International Organisation - B.I.O.) κατά τη διάρκεια του Athens Money Show στο ξενοδοχείο Athens Hilton την Κυριακή, 21 Ιανουαρίου 2007. Στόχος ήταν η ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την ανάγκη παγκόσμιας περιβαλλοντικής ηθικής, αλλά και ηγεσίας με όραμα, ώστε να περιοριστούν οι καταστροφές και να οικοδομηθεί μια κοινωνία ελπίδας.

Στα πλαίσια της εκδήλωσης, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη η τηλεοπτική παραγωγή The Greenbelt Reports, η οποία εστιάζει στην προστασία των ασιατικών παράκτιων ζωνών πρασίνου σε συνδυασμό με την εξασφάλιση των κοινωνικο-οικονομικών αναγκών των πληθυσμών που επλήγησαν από το τσουνάμι του 2004. Η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής συνεργάζεται στενά με τους παραγωγούς στην πραγματοποίηση αναπτυξιακού προγράμματος στη Σρι Λάνκα, στηριζόμενου από τη Διεύθυνση ΥΔΑΣ Hellenic Aid του Υπουργείου Εξωτερικών.

Τις εργασίες της εκδήλωσης συντόνισε η Πρόεδρος της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής, Δρ. Αγνή Βλαβιανού-Αρβανίτη, η οποία επεσήμανε:«Για να κινητοποιήσουμε κάθε πολίτη και να συνεισφέρουμε όλοι στην οικοδόμηση μιας κοινωνίας ελπίδας, χρειάζεται ηγεσία με όραμα. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, καθώς ο πλανήτης μας καταστρέφεται με γρήγορους ρυθμούς και με κάθε κτύπο του ρολογιού ο βίος απειλείται. Οι κλιματικές αλλαγές, η εξάντληση των φυσικών πόρων, η απώλεια της βιοποικιλότητας, είναι παγκόσμια προβλήματα. Δεν αναγνωρίζουν εθνικά σύνορα και στεγανά. Η αντιμετώπισή τους απαιτεί ένα νέο επίπεδο διεθνούς συνεργασίας, όπου τα έθνη θα στρέψουν τις προσπάθειές τους προς την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και την εξάλειψη της ένδειας, της πείνας και των ασθενειών. Αυτός είναι ο στόχος και το όραμα της βιοπολιτικής.Ο κοινός μας εχθρός είναι η καταστροφή του βίου και πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας ώστε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την περιβαλλοντική κρίση. Η καταστροφή που προκάλεσε το ασιατικό τσουνάμι μας έδειξε ότι δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να παραβλέπουμε τα προειδοποιητικά μηνύματα. Η διεθνής συνεργασία είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση του βίου. Η εκπαίδευση μέσω του Διεθνούς Πανεπιστημίου για το Βιο-Περιβάλλον, ένα Παγκόσμιο Δημοψηφίσμα για τη διάσωση του βίου, η ευαισθητοποίηση και συμμετοχή κάθε ατόμου πάνω στη Γη στον αγώνα για τη διάσωση του περιβάλλοντος, είναι ορισμένες από τις πρωτοβουλίες της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος.Η ανθρωπότητα έχει μια τελευταία ευκαιρία. Η τεχνολογία έχει εισχωρήσει σε κάθε πτυχή της ανθρώπινης δραστηριότητας. Σαν ένας νέος Προμηθέας με ευαισθησία και διορατικότητα, μας έχει προσφέρει το φως και τη φωτιά και ανοίγει μπροστά μας αμέτρητες ευκαιρίες και προκλήσεις. Όμως χωρίς σταθερές αξίες και όραμα, δεν μπορεί να οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέλλον. Η παρούσα κρίση αξιών αποτελεί μείζονα απειλή, όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για την ειρήνη. Είναι μεγάλη η ανάγκη κάθε μέλος της κοινωνίας να συμμετάσχει στη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και τη διασφάλιση μιας καλύτερης ποιότητας ζωής για όλους. Αυτό είναι το αυθεντικό κέρδος όλης της ανθρωπότητας.»

Στη συνέχεια, ο Διευθυντής της ΥΔΑΣ 2 Διεύθυνσης του Υπουργείου Εξωτερικών, Πρόδρομος Μαρκουλάκης, απηύθυνε χαιρετισμό εκ μέρους του Υφυπουργού Εξωτερικών Ευριπίδη Στυλιανίδη. Ο κ. Στυλιανίδης εξήρε την συνεργασία με τη Βιοπολιτική και συνεχάρη την Πρόεδρο για το αξιόλογο επιστημονικό και κοινωνικό έργο στον τομέα της προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων του πλανήτη μας, τονίζοντας παράλληλα ότι τόσο οι κρατικές αρχές όσο και οι κοινωνίες των πολιτών οφείλουν να θέτουν το περιβάλλον στον πυρήνα κάθε δραστηριότητας.«Αποτελεί ιδιαίτερη χαρά για εμένα να απευθύνω χαιρετισμό σε όλους τους παρευρισκόμενους στην εκδήλωση που διοργανώνει σήμερα η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής. Δυστυχώς, παρά το ιδιαίτερο προσωπικό μου ενδιαφέρον, δεν είναι να παραβρεθώ λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεών μου. Οφείλω εξ αρχής να συγχαρώ τη Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής και ιδιαιτέρως την Πρόεδρο, Δρα. Αγνή Βλαβιανού-Αρβανίτη για το αξιόλογο επιστημονικό και κοινωνικό έργο στον τομέα της βιοπολιτικής και της προστασίας και διατήρησης του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής των κατοίκων του πλανήτη μας. Είναι αναμφισβήτητη η ανάγκη συνεχούς εκπόνησης και εφαρμογής πολιτικών για την προστασία του περιβάλλοντος. Τόσο οι κρατικές αρχές όσο και οι κοινωνίες των πολιτών οφείλουμε να θέτουμε το περιβάλλον στον πυρήνα κάθε δραστηριότητάς μας. Συνειδητοποιώντας ότι οι κίνδυνοι που απειλούν το περιβάλλον δεν έχουν σύνορα και άλλες διακρίσεις, πρέπει να ενισχύσουμε και να εντατικοποιήσουμε τη διεθνή συνεργασία σε όλο το φάσμα των πτυχών της προστασίας του περιβάλλοντος.

Η βιώσιμη ανάπτυξη και η διαφύλαξη των ανθρωπίνων και φυσικών πόρων έχουν καταστεί ήδη στόχοι–προτεραιότητες για την διεθνή κοινότητα. Αναπόσπαστο κομμάτι της εφαρμογής των ως άνω πολιτικών είναι η ανάπτυξη δικτύων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, προσβάσιμης από κάθε πολίτη της γης. Στο πλαίσιο αυτό, η Υπηρεσία Διεθνούς Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΥΔΑΣ) του Υπουργείου Εξωτερικών συνεργάζεται με την Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής για την εφαρμογή ενός προγράμματος για την Ανάπτυξη και Ανασυγκρότηση στη Σρι Λάνκα. Στόχος του είναι η ανάπτυξη ενός προγράμματος σπουδών για την καλύτερη κατανόηση των στόχων της χιλιετίας. Επιθυμώ να καλωσορίσω ιδιαιτέρως τους εκπροσώπους από τη Σρι Λάνκα, που συμμετέχουν στη σημερινή εκδήλωση. Θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η Ελλάδα κινητοποιήθηκε άμεσα τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε συνεργασία με τους αρμόδιους διεθνείς φορείς για την αποστολή επείγουσας ανθρωπιστικής βοήθειας στη Σρι Λάνκα, μετά την καταστροφή που υπέστη λόγω του παλιρροϊκού κύματος του Δεκεμβρίου 2004.

Το περιβάλλον είναι η γειτονιά στην οποία ζούμε και θα ζούμε εμείς και τα παιδιά μας. Είναι το σπίτι μας και η προστασία του είναι υπόθεση όλων μας. Σας συγχαίρω και πάλι για το έργο σας και για τη διοργάνωση της σημερινής εκδήλωσης, και σας εύχομαι κάθε επιτυχία στη συνέχεια της αποστολής σας.»

Η προβολή της τηλεοπτικής παραγωγής The Greenbelt Reports συνοδεύτηκε από μήνυμα του Nalaka Gunawardene, Διευθυντή της TVE Asia Pacific και παραγωγού του προγράμματος.«Η Δρ. Αγνή Βλαβιανού-Αρβανίτη κι εγώ είμαστε μέλη μιας εκλεκτής ομάδας φορέων περιβαλλοντικής παιδείας και ενημέρωσης από ολόκληρο τον πλανήτη που συναντιούνται μία φορά το χρόνο στη Ρώμη στο Διεθνές Φόρουμ Greenaccord για την προστασία της φύσης. Στο τελευταίο Φόρουμ Greenaccord, που πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2006, παρουσίασα το νέο τηλεοπτικό πρόγραμμα που ολοκληρώθηκε εκείνη την εποχή με τίτλο The Greenbelt Reports. Και ήταν μεγάλη χαρά για μένα, όταν η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής προσφέρθηκε να διοργανώσει τα εγκαίνια του νέου προγράμματος στην Ευρώπη. Για να γίνει αυτό, η Δρ. Βλαβιανού-Αρβανίτη και οι συνεργάτες της αναγνώρισαν ότι τα οικολογικά μηνύματα που προσπαθούμε να μεταδώσουμε συνδέονται τόσο με την περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού όσο και με την Ευρώπη και τον υπόλοιπο πλανήτη.

Η παραγωγή The Greenbelt Reports είναι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα πολυμέσων που καλύπτει ολόκληρη την Ασία και το οποίο εγκαινιάστηκε το 2005 από την οργάνωσή μας, TVE Asia Pacific. Το πρόγραμμα επιδιώκει να τεκμηριώσει δημοσιογραφικά τις προσπάθειες της περιοχής μας να εξισορροπήσει τις οικολογικές ανάγκες των παράκτιων οικοσυστημάτων με τις κοινωνικοοικονομικές ανάγκες των παράκτιων κοινοτήτων. Λίγο μετά την καταστροφή του τσουνάμι το 2004, ακούσαμε αναφορές από τις πληγείσες περιοχές για το πώς οι κοραλλιογενείς ύφαλοι, η μανγκρόβια βλάστηση και οι αμμόλοφοι είχαν βοηθήσει στην αναχαίτιση της καταστροφής. Αποκαλύφθηκε ότι αυτά τα οικοσυστήματα είχαν λειτουργήσει ως «φυσικά εμπόδια» μειώνοντας τον αντίκτυπο των παλιρροϊκών κυμάτων, σώζοντας έτσι πολλές ζωές και μειώνοντας τις υλικές ζημιές. Η κοινωνικοοικονομική πραγματικότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες της Ασίας είναι τέτοια που είναι αδύνατο να περιφράξουμε και να φυλάμε όλες τις εναπομείνασες παράκτιες ζώνες πρασίνου. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, πολλοί από τους οποίους ζουν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας, εξαρτώνται από αυτά τα οικοσυστήματα για εργασία και επιβίωση.

Ως δημοσιογράφοι, διερευνήσαμε εάν αυτό είναι εφικτό. Αναζητήσαμε στοιχεία για μέρη όπου αυτό ήδη εφαρμόζεται, ακόμα και σε μικρή κλίμακα. Με βάση τα στοιχεία που βρήκαμε, είμαστε στην ευχάριστη θέση να αναφέρουμε κάποια χαρμόσυνα νέα: «υπάρχει ακόμα ελπίδα να σώσουμε τις εναπομείνασες παράκτιες ζώνες πρασίνου της περιοχής μας». Είναι μια μεγάλη πρόκληση, αλλά διαθέτουμε πλέον τη γνώση, τις δεξιότητες και τον ενθουσιασμό για να σταθούμε στο ύψος αυτής της πρόκλησης. Οι συζητήσεις σήμερα και οι ενέργειές μας καθημερινά μπορούν να συμβάλουν στη δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος για όλους».

Στην υλοποίηση του προγράμματος περιβαλλοντικής εκπαίδευσης για τα θύματα του τσουνάμι της παράκτιας Σρι Λάνκα, η B.I.O. συνεργάζεται με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης (ΚΠΕ) Σρι Λάνκα. Στην παρουσίασή της στην εκδήλωση, η Thyagee De Zoysa, Διευθύντρια του Κέντρου, ανέφερε:«Έφτασα στην Αθήνα πριν από δύο ημέρες για τους σκοπούς του προγράμματος συνεργασίας με τη Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής, η οποία όπως καταλαβαίνουμε αγωνίζεται για να αντιστρέψει τις καταστροφικές τάσεις, να προστατέψει το περιβάλλον και να εξασφαλίσει τη συνέχιση του βίου πάνω στη γη. Στόχος του ΚΠΕ είναι να προωθήσει και να ενισχύσει την εκπαίδευση και την ενημέρωση για το περιβάλλον και τη βιώσιμη ανάπτυξη στη Σρι Λάνκα μέσω καινοτόμων προγραμμάτων, την ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού, τη δημιουργία υποδομής και προγραμμάτων για εκπαιδευτικούς και επικοινωνιακούς σκοπούς. Εμείς, στο ΚΠΕ είμαστε πολύ πρόθυμοι να αναλάβουμε αυτήν την κοινή πρωτοβουλία με τη Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής στα πλαίσια του προγράμματος για την «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και Ανοικοδόμηση» στην περιοχή Galle της Σρι Λάνκα. Ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που κατέστη απαραίτητο μετά το καταστροφικό τσουνάμι που έπληξε τις ακτές μας πριν από δύο χρόνια. Είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε, καθώς αυτό που χρειαζόμαστε τώρα είναι η ενημέρωση για τα περιβαλλοντικά θέματα και τα διδάγματα που αντλήσαμε από την καταστροφή.

Εγώ, η ίδια, θέλω ιδιαίτερα να συμμετάσχω σε αυτό το πρόγραμμα, καθώς την 26η Δεκεμβρίου 2004 ήμουν σπίτι μου με τους γονείς μου, όταν ακούσαμε έναν νεαρό να φωνάζει «Τρέξτε στο ναό, τρέξτε στο λόφο, έρχεται η θάλασσα». Τρέξαμε, κι έτσι σωθήκαμε. Ο νεαρός αργότερα μου είπε ότι ήξερε ότι η θάλασσα θα ερχόταν με μεγάλη δύναμη, γιατί είχε δει μια σχετική ταινία για έναν μετεωρίτη που θα έπληττε τη γη και θα δημιουργούσε ένα πελώριο τσουνάμι. Ήξερε ότι εάν μια μέρα η θάλασσα υποχωρήσει προς τον ορίζοντα, τότε γυρίζει πίσω και σου αφαιρεί τη ζωή. Δεν έχει σημασία με ποιο τρόπο θα ευαισθητοποιηθεί η κοινωνία για το περιβάλλον. Μπορεί να γίνει με βιβλία, με ταινίες ή μέσω του διαδικτύου. Αυτό που έχει σημασία είναι να γίνει και να διδάξει τον κόσμο πώς μπορεί να αντιμετωπίσει τις καταστροφές. Πιστέψτε με, ευγνωμονώ αυτόν τον νεαρό που έσωσε τη ζωή τη δική μου και της οικογένειάς μου, και ευγνωμονώ την Δρα. Βλαβιανού-Αρβανίτη, την Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής, την Hellenic Aid και την Ελλάδα».

Ακολούθησε με εισήγησή του ο Rodney Perera, Πρέσβης της Σρι Λάνκα, ο οποίος ταξίδεψε ειδικά από τη Ρώμη για να συμμετάσχει στην εκδήλωση της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής. Ο κ. Perera κάλεσε όλα τα έθνη να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να σώσουν το περιβάλλον και να μην λειτουργούν με αντιπαλότητα:«Χαίρομαι που η επίσκεψή μου στην Αθήνα μου επέτρεψε να συμβάλω σε ένα σημαντικό δημόσιο διάλογο. Εκτιμώ τη συνεργασία της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής με τη Σρι Λάνκα και συγχαίρω την Πρόεδρο για τις ηγετικές της ικανότητες. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά επίκαιρο θέμα, δεδομένου ότι μόλις λίγες ώρες πριν από αυτήν τη συνάντηση, ένας πολύ ισχυρός σεισμός σημειώθηκε στην Ινδονησία. Αν και δεν υπήρξε καμία αναφορά προειδοποίησης για επικείμενο τσουνάμι, το πρόγραμμα The Greenbelt Reports που μόλις παρακολουθήσαμε είναι πολύ σημαντικό, γιατί μας δείχνει πώς να είμαστε προετοιμασμένοι σε περίπτωση τέτοιων γεγονότων.

Η Σρι Λάνκα έχει ένδοξη ιστορία και αρχαίο πολιτισμό. Οι πρόγονοί μας ζούσαν αρμονικά με τη φύση και χρησιμοποιούσαν με επιδεξιότητα τις οικολογικές ισορροπίες στην αξιοποίηση των φυσικών πόρων. Η Σρι Λάνκα βρίσκεται στη νότια Ασία, μια περιοχή που φιλοξένησε κάποιους από τους αρχαιότερους πολιτισμούς στον πλανήτη. Πολλά χρόνια πριν την έλευση της εκβιομηχάνισης, μια δυναμική κοινότητα έζησε σε τέλεια αρμονία με τη φύση, αναπτύσσοντας τη γεωργία, καθώς και ακμάζοντα αστικά κέντρα τεχνών και εμπορίου. Οι προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι τοπικές κοινωνίες τις οδήγησαν να αναπτύξουν μηχανισμούς περιορισμού του αντίκτυπου τέτοιων συμβάντων στα πλαίσια πάντα των δυνατοτήτων τους και των ανθρώπινων πόρων. Οι πολιτισμικές και θρησκευτικές παραδόσεις, η καλλιέργεια αξιών για τη διαφύλαξη και προστασία του περιβάλλοντος, φυλάσσονται ευλαβώς στις θρησκευτικές πεποιθήσεις και τους θεσμούς των κοινωνιών της περιοχής αυτής και τις έχουν οδηγήσει να προστατεύουν τους φυσικούς πόρους. Η παραδοσιακή γνώση περνά από γενιά σε γενιά μέσω ποιημάτων, τραγουδιών, χορών και πρακτικών. Ομάδες πολιτών και πανεπιστήμια βοηθούν τις τοπικές κοινωνίες να τεκμηριώσουν αυτήν τη γνώση και να συνδέσουν τις παλαιές πρακτικές με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Η τοπική κοινωνία έχει αναπτύξει το δικό της ευέλικτο σύστημα αντιμετώπισης καταστροφών. Με αυτόν τον τρόπο η περιοχή επέζησε πλημμύρων, ξηρασιών και κατολισθήσεων. Οι γνώσεις και οι δεξιότητες που περνούν από γενεά σε γενεά στις τοπικές κοινωνίες είναι η κληρονομιά των κοινών πνευματικών μας πόρων.

Για τη Σρι Λάνκα, οι καταστροφικές συνέπειες του τσουνάμι αποτελούν σημαντική ανάσχεση για τις κοινότητες των παράκτιων περιοχών, οι οποίες συγκαταλέγονται και στις φτωχότερες περιοχές της χώρας. Έχουμε μάθει ότι η περιβαλλοντική υποβάθμιση συνεπεία της υπερεκμετάλλευσης των πόρων για την ανάπτυξη, υπό διάφορες κοινωνικές πιέσεις και καταναλωτικά πρότυπα, έχουν σωρευτικές επιπτώσεις επιδεινώνοντας την τρωτότητα των ανθρώπων. Ευχαριστώ θερμά την κυβέρνηση της Ελλάδας, την Hellenic Aid και τους Έλληνες για την ιδιαίτερα πολύτιμη συνδρομή που προσέφεραν στη Σρι Λάνκα την επαύριον του τσουνάμι. Αυτή η χειρονομία καλής θέλησης έχει ενισχύσει το δεσμό φιλίας μεταξύ των χωρών μας και βοήθησε τους ανθρώπους στη Σρι Λάνκα να ξεπεράσουν την τραγική καταστροφή.

Στα σχέδια της κυβέρνησης της Σρι Λάνκα, η περιβαλλοντική προστασία αποτελεί θέμα πρώτης προτεραιότητας. Αναγνωρίζουμε τη βιώσιμη ανάπτυξη ως μια διαδικασία προώθησης της ενεργούς συμμετοχής όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Θα συνεχίσουμε να εμπνεόμαστε από το παρελθόν, προκειμένου να ευαισθητοποιήσουμε τους πολίτες σε αυτά τα θέματα, να καταστρώσουμε στρατηγικές και να ενσωματώσουμε πολιτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ως μέλη της διεθνούς κοινότητας, συνεχίζουμε να αναζητούμε τρόπους και μέσα για να αποτρέψουμε την αποδόμηση αυτού του κόσμου. Ο καθένας από εμάς καλείται να διαδραματίσει έναν περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο ρόλο ως προς αυτή τη νέα μεγάλη αποστολή. Στη συνεχή μας προσπάθεια για βιώσιμη ανάπτυξη, δεν μπορούμε να λειτουργούμε ανταγωνιστικά. Η φιλία, και μόνο η φιλία, θα μας βοηθήσει στις προσπάθειές μας.»

Στη συνέχεια, ο Δρ. Bhaskar Balakrishnan, Πρέσβης της Ινδίας, φώτισε κάποιες σημαντικές διαστάσεις των περιβαλλοντικών προκλήσεων και δυνατοτήτων στην Ινδία:«Ο ρυθμός ανάπτυξης της Ινδίας έχει επιταχυνθεί τα τελευταία χρόνια, και δεδομένου του μεγάλου πληθυσμού της χώρας, οι παραδοσιακοί ρυθμοί οικονομικής ανάπτυξης ασκούν αφόρητες πιέσεις στο περιβάλλον. Η Ινδία αντιμετωπίζει έντονα περιβαλλοντικά προβλήματα όπως η αποψίλωση των δασών, η διάβρωση του εδάφους, η ρύπανση των υδάτων και η υποβάθμιση της γης. Η περιβαλλοντική υποβάθμιση έχει έναν ιδιαίτερα σοβαρό αντίκτυπο στις αγροτικές και φτωχές κοινωνίες, καθώς επιβαρύνει τη γονιμότητα του εδάφους, την ποσότητα και την ποιότητα του νερού, την ποιότητα του αέρα, τα δάση, την άγρια ζωή και τους ψαρότοπους. Η καταστροφή των οικοσυστημάτων μπορεί να συνεπάγεται τη στέρηση των μέσων επιβίωσης των κατοίκων. Ορισμένες ομάδες πληθυσμού μπορεί να μείνουν άποροι, ακόμα κι αν η οικονομία στο σύνολό της σημειώνει σημαντική ανάπτυξη. Πάνω από 20 πόλεις στην Ινδία έχουν πληθυσμό που ξεπερνά το ένα εκατομμύριο και κάποιες από αυτές έχουν πολύ υψηλά ποσοστά ρύπανσης. Η βελτίωση της ποιότητας του αέρα, του νερού και του εδάφους, και η προστασία του περιβάλλοντος, αποκτούν άμεση προτεραιότητα.

Η ευαισθητοποίηση, ο προβληματισμός και η προβολή των περιβαλλοντικών θεμάτων αυξάνονται και θα συνεχίζουν να αυξάνονται, καθώς η εκπαίδευση και η ενημέρωση βελτιώνονται. Είναι μία ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη τάση. Η ανάπτυξη που προκύπτει από την τρέχουσα μαζική αναδιάρθρωση της βιομηχανίας της Ινδίας, των υποδομών και της γεωργίας προσφέρουν μοναδικές ευκαιρίες προφύλαξης του περιβάλλοντος και βελτίωσης αυτού μέσα από πράσινες τεχνολογίες και πρακτικές. Η ορθή εφαρμογή των φυσικών λιπασμάτων και παρασιτοκτόνων, η συνετή διαχείριση των υδάτων και των εδαφών και η αξιοποίηση της πληροφορικής και της βιοτεχνολογίας θα το καταστήσουν εφικτό. Η βιομηχανία και οι υποδομές μπορούν να επανασχεδιαστούν, ώστε να γίνουν περισσότερο φιλικές προς το περιβάλλον, οικονομικά ανταγωνιστικές και κοινωνικά υπεύθυνες. Αυτές είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ινδία.

Τον Μάιο του 2006, η κυβέρνηση της Ινδίας θέσπισε μια νέα Εθνική Περιβαλλοντική Πολιτική, η οποίο παρέχει κατευθύνσεις για δράσεις ως προς τη μεταρρύθμιση των κανονισμών, τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος και την εφαρμογή της νομοθεσίας από τους κρατικούς φορείς σε όλα τα κλιμάκια. Η Εθνική Περιβαλλοντική Πολιτική σκοπό έχει να αποτελέσει πρότυπο δράσης για τη μεταρρύθμιση των κανονισμών, για προγράμματα και έργα περιβαλλοντικής προστασίας και επεξεργασίας της νομοθεσίας από όλους τους κρατικούς φορείς σε όλα τα κλιμάκια. Το κυρίαρχο θέμα αυτής της πολιτικής είναι ότι, ενώ η διαφύλαξη των περιβαλλοντικών πόρων είναι ζωτικής σημασίας για τις ζωές και την ευημερία όλων μας, η ασφαλέστερη βάση για την προστασία τους είναι να εξασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι που εξαρτώνται από συγκεκριμένους πόρους έχουν περισσότερα οφέλη από τη διαφύλαξη παρά από την υποβάθμιση αυτών. Η πολιτική επιδιώκει επίσης να δώσει ώθηση σε συνεργασίες μεταξύ διαφορετικών φορέων, όπως κρατικών υπηρεσιών, τοπικών κοινοτήτων, ακαδημαϊκών και επιστημονικών ιδρυμάτων, επενδυτών και διεθνών αναπτυξιακών εταίρων, ελέγχοντας τους αντίστοιχους πόρους και δυνατότητες στη διαχείριση του περιβάλλοντος.

Η ταχεία και αποτελεσματική μετάφραση της εθνικής πολιτικής σε δράση με τη συνεργασία κάθε πολίτη της Ινδίας θα βελτιώσει το περιβάλλον και θα μεταμορφώσει τη χώρα σε έναν αξιοζήλευτο τόπο κατοικίας και εργασίας.»

Από την πλευρά του, ο Rashed Saleem Khan, Πρέσβης του Πακιστάν, εστίασε στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του καταστροφικού σεισμού που έπληξε το βόρειο Πακιστάν το 2005.«Χαίρομαι βαθύτατα που συμμετέχω σε αυτήν τη σημαντική εκδήλωση της η Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής, καθώς πιστεύω ότι τα περιβαλλοντικά προβλήματα μας ενώνουν όλους και πρέπει να έχουν προτεραιότητα, όταν καταστρώνουμε στρατηγικές για το μέλλον. Το περιβάλλον λειτουργεί ως δεσμός και δεν αναγνωρίζει σύνορα. Επομένως, αυτή η συνάντηση αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία να διευρύνουμε την κατανόηση αμοιβαίων προβλημάτων, όπως οι περιβαλλοντικές καταστροφές, τα τσουνάμι, οι σεισμοί και οι πλημμύρες.Ένας καταστροφικός σεισμός, μεγέθους 7,6 στην κλίμακα Richter, έπληξε το βόρειο Πακιστάν στις 8 Οκτωβρίου 2005 και ισοπέδωσε μια περιοχή έκτασης 28.000 τετραγωνικών μιλίων. Η σεισμόπληκτη περιοχή έχει μεγάλη περιβαλλοντική σπουδαιότητα για ολόκληρη τη χώρα. Οι περισσότερες δασώδεις εκτάσεις βρίσκονται σε αυτήν την περιοχή. Οι ανάγκες των πληθυσμών που επλήγησαν από άποψη καυσίμων και στέγασης έχουν ως αποτέλεσμα την αύξηση των πιέσεων για αποψίλωση των δασών. Οι πληγείσες περιοχές αποτελούν επίσης μείζονος σημασίας πηγές υδάτων που τροφοδοτούν τα φράγματα της Tarbela και της Mangla. Και οι δύο περιοχές είναι γνωστές για τη γραφικότητά τους και προσελκύουν μεγάλο αριθμό ντόπιων και ξένων τουριστών τα καλοκαίρια. Ο σεισμός, εκτός από τις τεράστιες ανθρώπινες και υλικές απώλειες, έχει επίσης οδηγήσει σε σημαντικές βλάβες σε ένα ήδη εύθραυστο βιοφυσικό περιβάλλον.

Οι επιπτώσεις στα άγρια ζώα και τη βιοποικιλότητα μένει να εκτιμηθεί επαρκώς. Η πληγείσα περιοχή είναι πλούσια σε πανίδα, ιδιαίτερα σε είδη που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν. Δεν έχει αναφερθεί ακόμα αποδήμηση των άγριων ζώων σε άλλες περιοχές, αλλά πιθανότατα θα εμφανιστεί ως μια μακροπρόθεσμη επίπτωση στη βιοποικιλότητα των σεισμόπληκτων περιοχών. Ενώ οι φυσικοί πόροι ήδη δέχονται σοβαρές πιέσεις εξαιτίας του σεισμού, η ανοικοδόμηση και η αποκατάσταση των κατοικιών, των δρόμων, της υγείας, της εκπαίδευσης, της γεωργίας και των αρδευτικών συστημάτων, θα ασκήσουν πρόσθετες πιέσεις στο φυσικό περιβάλλον της περιοχής, μέσα από την αυξημένη χρήση των υδάτων, τη δημιουργία απορριμμάτων, τη διάθεση στερεών αποβλήτων, τα λατομεία άμμου και πέτρας, τις αυξημένες μεταφορές οικοδομικών υλικών και την απόθεση συντριμμιών σε κοίτες χειμάρρων και στις όχθες ποταμών.Έχει αναπτυχθεί μια ειδική εθνική περιβαλλοντική στρατηγική με σκοπό να μετατρέψει τις προκλήσεις σε ευκαιρίες προστασίας των φυσικών πόρων, να αποτρέψει τη περιβαλλοντική υποβάθμιση, να αποκαταστήσει τις βλάβες, να εξασφαλίσει την ασφαλή διαχείριση των συντριμμιών και να θεσμοθετήσει αρχές και πρακτικές για φιλική προς το περιβάλλον αποκατάσταση και ανοικοδόμηση στις πληγείσες από το σεισμό περιοχές χρησιμοποιώντας τους πόρους με βιώσιμο τρόπο. Αυτό το όραμα έχει αναπτυχθεί μέσω διαβουλεύσεων με ένα ευρύ φάσμα οργανισμών και εσωτερικών φορέων, βοηθώντας έτσι στη θέση προτεραιοτήτων και στο στρατηγικό σχεδιασμό.Η συμμετοχή μου στην παρούσα εκδήλωση μου έδωσε μια μοναδική και σπάνια ευκαιρία να ενημερωθώ σχετικά με περιβαλλοντικά θέματα και προβλήματα τα οποία απειλούν σε μεγάλο βαθμό την ευημερία ολόκληρης της ανθρωπότητας. Ανυπομονώ να συνεργαστώ με τη Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής στην υλοποίηση των υψηλών της στόχων και υποστηρίζω απόλυτα τις προσπάθειές της για έναν ασφαλέστερο και ομορφότερο κόσμο για τις επόμενες γενεές.»

Ο Rigoberto Tiglao, Πρέσβης των Φιλιππίνων, δήλωσε ότι οι ασπίδες της φύσης έχουν αποδυναμωθεί από τη περιβαλλοντική υποβάθμιση και ότι η περιβαλλοντική προστασία χρειάζεται ισχυρότερη υποστήριξη.«Θα επικεντρωθώ στα διδάγματα που άντλησαν οι Φιλιππίνες για την ανατροπή της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και την προστασία του περιβάλλοντος, ειδικά την προστασία της λεγόμενης πλέον «ζώνης πρασίνου». Είναι μεγάλη μου τιμή να συμμετέχω στην Ευρωπαϊκή πρεμιέρα του προγράμματος The Greenbelt Reports μια παραγωγή της TVE Asia Pacific. Η TVE Asia Pacific όντως δίνει απαντήσεις στην ανάγκη όλοι οι άνθρωποι πάνω σε αυτόν τον πλανήτη να συνειδητοποιήσουν την επιτακτική ανάγκη να προστατέψουμε το περιβάλλον αφουγκραζόμενοι πολύ προσεχτικά τη Μητέρα Γη και σεβόμενοι αυτήν. Κατά τις τελευταίες δεκαετίες, σε πολλά μέρη της Ασίας, καθυστερήσαμε να συνειδητοποιήσουμε ότι οι ασπίδες που μας εξασφάλισε η Μητέρα Γη για να μας προστατέψει από τη σκοτεινή πλευρά των δυνάμεων της φύσης έχουν εξασθενήσει αν όχι εξαφανιστεί σε ορισμένες περιοχές.

Στις Φιλιππίνες, τα τελευταία χρόνια, έχουμε συνειδητοποιήσει ότι η καταστροφή και οι χιλιάδες θάνατοι που έχουν προκαλέσει τυφώνες σαν αυτόν που βιώσαμε πέρσι, δεν οφείλονται αποκλειστικά σε φυσικά αίτια. Οι καταστροφές υπό τη μορφή μαζικών χειμαρρωδών πλημμύρων και κατολισθήσεων από παρακείμενα βουνά οφείλονται στην αποψίλωση των δασών από τον άνθρωπο. Τα δάση θα είχαν απορροφήσει ή θα είχαν επιβραδύνει μεγάλο μέρος των νερών της πλημμύρας σε κάποιες κατοικημένες περιοχές, αλλά τα δάση δεν υπάρχουν πια. Η ασπίδα που μας χάρισε η Μητέρα Γη καταστράφηκε από τον ίδιο τον άνθρωπο τόσο από τεράστιες ληστρικές επιχειρήσεις όσο και από φτωχούς αγρότες που ψάχνουν να βρουν νέα χωράφια να καλλιεργήσουν. Η καταστροφή είναι τόσο εκτενής που δεν γνωρίζουμε εάν οι δασικές περιοχές που υπήρχαν στο παρελθόν μπορούν να αναδασωθούν.

Το πρόγραμμα The Greenbelt Reports μας εφιστά την προσοχή στις ασπίδες που μας χάρισε η Μητέρα Φύση και τις οποίες ο άνθρωπος καταστρέφει τα τελευταία χρόνια. Τα ΜΜΕ παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην προστασία του περιβάλλοντος. Ο λόγος είναι ότι η δύναμη των ΜΜΕ αναγκάζει τις κυβερνήσεις να λάβουν μέτρα για να προστατέψουν το περιβάλλον. Τα ΜΜΕ επίσης μεγιστοποιούν το ρόλο των ΜΚΟ και αυξάνουν τη στήριξη για την προστασία του περιβάλλοντος».

Η υπερθέρμανση του πλανήτη και το κοινό μας μέλλον ήταν τα βασικά σημεία τα οποία έθιξε στην ομιλία του ο Sverre Stub, Πρέσβης της Νορβηγίας.«Οι κλιματικές αλλαγές και η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι ξαφνικά στο μυαλό όλων μας. Κανένας στο λεγόμενο αναπτυγμένο κόσμο δεν μπορεί να παριστάνει πλέον ότι δεν γνωρίζει τι συμβαίνει. Κι όμως υπάρχουν ορισμένοι, ακόμα και σε καίριες πολιτικές θέσεις, που αρνούνται να λάβουν σοβαρά υπόψη τους την επιστήμη και τα δεδομένα. Συνεχίζουν να αποφεύγουν να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα.

Θα ήθελα να επαινέσω τη Διεθνή Οργάνωση Βιοπολιτικής και την Πρόεδρο και Ιδρύτριά της, για την ιδιαίτερα πολύτιμη προσφορά τους για ένα καλύτερο αύριο στον κόσμο μας. Οι ΜΚΟ εν γένει τα καταφέρνουν καλύτερα από τις κυβερνήσεις στο να κινητοποιούν το κοινό και να οδηγήσουν στην ανάληψη των δράσεων που απαιτούνται για το μέλλον μας, κοινό ή όχι. Τα έθνη και οι πολίτες μπορούν να διασφαλίσουν το μέλλον τους μόνο μέσω κοινών δεσμεύσεων και δράσεων. Ποτέ άλλοτε η αλληλεξάρτηση στον πλανήτη μας δεν υπήρξε τόσο καταφανής όσο σήμερα που αντιμετωπίζουμε αυξανόμενες απώλειες βιοποικιλότητας και κλιματικές αλλαγές που θέτουν την ανθρώπινη ζωή σε κίνδυνο.

Ένα από τα ουσιαστικότερα καθήκοντα που ανέλαβα στη διπλωματική μου καριέρα ήταν όταν εργάστηκα στη συμπληρωματική έκδοση της Έκθεσης του ΟΗΕ «Το Κοινό μας Μέλλον», που καλείται επίσης Έκθεση για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη της Επιτροπής Brundtland, καθώς η πρώην Πρωθυπουργός της Νορβηγίας, η κα. Brundtland προέδρευε της Επιτροπής. Οι νορβηγοί διπλωμάτες εργάστηκαν σκληρά για να εισάγουν την κεντρική ιδέα της έκθεσης, τη βιώσιμη ανάπτυξη στο σύστημα των ΗΕ. Εγώ ήμουν τότε σύμβουλος στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Νορβηγίας στη Γενεύη και δεν ήταν εύκολη αποστολή να ενσωματώσουμε αυτή τη νέα αντίληψη, τη βιώσιμη ανάπτυξη, στα προγράμματα δράσης των οργάνων των ΗΕ με έδρα τη Γενεύη.

Έχει υπάρξει κάποια πρόοδος από τότε αλλά, γενικότερα, χάθηκαν πολλές ευκαιρίες. Δεν έχουμε δει ακόμα τη μακροπρόθεσμη, πολύπλευρη, ουσιαστική ηγεσία που απαιτείται που αλλάξει τη μη βιώσιμη συμπεριφορά της σύγχρονης ζωής. Δεν έχουμε δει ούτε επαρκή αλληλεγγύη μεταξύ πλουσίων και φτωχών είτε πρόκειται για ιδιώτες είτε για χώρες. Ούτε υπάρχουν επαρκή δείγματα αλληλεγγύης προς τις μελλοντικές γενεές.

Ο υπερκατανάλωση προκαλεί μεγάλη ανησυχία στον αναπτυσσόμενο κόσμο και αγχώνομαι και πολύ περισσότερο τρομάζω όταν νέοι άνθρωποι αναφέρουν τα ψώνια ως αγαπημένη ασχολία στον ελεύθερο χρόνο τους, ειδικά όταν γνωρίζουμε ότι υπάρχουν εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων στον κόσμο που είναι αναγκασμένοι να επιβιώνουν με λιγότερο από ένα Ευρώ την ημέρα. Επίσης, δημιουργούμε βουνά από απόβλητα και σκουπίδια. Ωστόσο είναι ενθαρρυντικό να βλέπουμε ότι σε ολοένα και περισσότερες χώρες, τα σκουπίδια αντιμετωπίζονται ως ένας πολύτιμος πόρος και επαναχρησιμοποιούνται και ανακυκλώνονται. Εάν σκεφτόμαστε σε παγκόσμιο επίπεδο και δρούμε σε τοπικό επίπεδο, μπορούμε όλοι μας να κάνουμε τη διαφορά στην τοπική μας κοινωνία, στη δουλειά μας ή στο σπίτι, και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις μπορούν να συμβάλουν θετικά μέσω της λεγόμενης εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Ολοένα και περισσότερες εταιρείες συνειδητοποιούν ότι το βραχυπρόθεσμο κέρδος του επιχειρηματία δεν πρέπει να αποτελεί τη μοναδική τους ανησυχία και προτεραιότητα. Η κοινωνική ευθύνη μπορεί να είναι ένα μακροπρόθεσμο στοιχείο του ενεργητικού και όχι του παθητικού.

Όπως δήλωσε πρόσφατα μια ομάδα διακεκριμένων ηλικιωμένων Νορβηγών, σιωπούσαμε εδώ και πάρα πολύ καιρό και δεν μπορούμε πλέον να επιτρέψουμε σε παλιές συνήθειες και κοντόφθαλμες πολιτικές προτεραιότητες να υπονομεύουν τις ζωές των εγγονών μας. Κανένας δεν έχει τις απαντήσεις στο πώς πρέπει να αντιδράσουμε στις περιβαλλοντικές προκλήσεις της σύγχρονης κοινωνίας, αλλά το κοινό μας μέλλον εξαρτάται από τις ενέργειές μας και από μια κοινή στρατηγική.»

ΧΟΡΗΓΟΙ

Η εκδήλωση τέλεσε υπό την αιγίδα της Γενικής Διεύθυνσης Αναπτυξιακής Συνεργασίας ΥΔΑΣ – Hellenic Aid του Υπουργείου Εξωτερικών. Η Διεθνής Οργάνωση Βιοπολιτικής επίσης ευχαριστεί τους ακόλουθους χορηγούς για την στήριξη του έργου της το 2006 και 2007: Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού, Καίτη Π. Κυριακοπούλου, ΚΛΕΟΣ Α.Ε., ΟΤΕ, ΟΤΕnet, Ευρωπαϊκή Επιτροπή/Πρόγραμμα Leonardo da Vinci, Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού/Περιφέρεια Ευρώπης.Για περισσότερες πληροφορίες για την εκδήλωση καθώς και για το έργο και της εκδόσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Βιοπολιτικής απευθυνθείτε στο www.biopolitics.gr